VDAP

Thuốc lá

THUỐC LÁ - Tobacco

  Thuốc Lá - Tobacco   

Nghe Online hay tải xuống

 Loại - Class:                   

• Hợp pháp - Legal
• Bất hợp pháp đối với người dưới 18 tuổi - Illegal to people under 18 years old
• Kích thích – Stimulant

 Thuốc lá – Tobacco

Thuốc lá là nguyên nhân gây bệnh tật và tử vong cho nhiều người.  Mỗi năm khoảng 20,000 người tại Úc chết vì thuốc lá, gấp 9 lần số tử vong vì tai nạn xe hơi.  Trong số những người chết vì ma túy thì 82% chết vì thuốc lá, 16% vì rượu bia, 2% vì các loại ma túy bất hợp pháp khác.

Lá khô của cây thuốc lá (Tobacco) đã được dùng  ở nhiều quốc gia cả hàng trăm năm trước.  Thuốc lá đã được đưa vào Châu Âu từ thế kỷ thứ 15 và rất mau được nhiều người biết đến.  Cho đến thế kỷ thứ 19, thuốc lá được hút bằng ống vố và  vấn thành điếu xì-gà (cigars).

Thuốc điếu được sản xuất tại Mỹ vào khoảng năm 1880.  Việc cung cấp thuốc lá cho quân đội trong suốt thời kỳ đệ nhất thế chiến và các phương pháp quảng cáo đã đánh dấu sự thông dụng và gia tăng việc hút thuốc của người Tây phương.

Trong khói thuốc có những gì? - What's in tobacco smoke?

Có khoảng 4000 hoá chất trong khói thuốc lá, bao gồm một số chất độc hại và 43 chất được xem như là những chất gây bệnh ung thư.  Các chất sau đây đặc biệt nguy hiểm:

• Ni-cô-tin - Nicotine
• Ni-cô-tin là một loại độc dược.Hai ba giọt nguyên chất có thể giết chết một người.Ni-cô-tin mạnh gấp 10 lần thuốc diệt sâu DDT.
• Ni-cô-tin là một chất gây nghiện.Chỉ cần 7.5 giây đồng hồ sau khi hút thuốc là ni-cô-tin bắt đầu tác dụng hệ thống thần kinh. Tác dụng đầu tiên là kích thích, rồi tạo cảm giác thoải mái trong khoảng nửa giờ tiếp theo.
• Ni-cô-tin làm mạch máu hẹp lại và áp huyết gia tăng.Chỉ cần một hoặc hai điếu thuốc sẽ làm nhịp tim tăng, huyết áp tăng và giảm mức độ lưu thông của máu đến những bộ phận xa nhấtcủa cơ thể như ngón tay, ngón chân.Do đó sự hấp thụ chất ni-cô-tin thường xuyên qua việc hút thuốc có thể làm tăng chứng đau tim nơi những người có sẵn những triệu chứng về bệnh tim mạch.
• Khí carbon - Carbon monoxide
• Khí carbon rất độc, không mùi, không màu, thường thấy trong khói xe, lửa đang cháy hoặc khói thuốc lá.Phổi của người hút thuốc lá tích tụ nhiều khí carbon hơn phổi của người không hút thuốc thở trong không khí ô nhiễm.Vì vậy nồng độ khí carbon trong máu của người hút thuốc rất cao làm tăng nguy cơ phát triển những bệnh về tim mạch.
• Nhựa thuốc lá - tar
• Khi điếu thuốc cháy nhựa thuốc cũng được thải ra.Nhựa thuốc là nguyên nhân chính gây bệnh ung thư phổi, cổ họng và làm các chứng bệnh về hô hấp trầm trọng thêm.Nhựa thuốc và những chất khác trong khói thuốc làm người hút bị ho, hơi thơ ngắn và khò khè.Nhựa thuốc cũng làm vàng ngón tay và răng.Nếu hút 20 điếu mỗi ngày, mỗi năm người hút thuốc hít vào phổi khoảng một tách đầy nhựa.

 Hậu quả của việc hút thuốc - Effects of smoking

Hậu quả tức thời - Immediate effects:

• Nhịp tim và huyết áp gia tăng
• Tăng nồng độ acid trong bao tử
• Thận bài tiết ít nước tiểu hơn
• Những hoạt động của não và hệ thống thần kinh bị kích thích, rồi giảm dần
• Ăn mất ngon vì vị giác và khứu giác giảm bớt sự bén nhậy
• Những sợi lông nhỏ trong khí quản và cuống phổi bị tê liệt
• Lượng máu di chuyển đếnngón tay, ngón chân bị giảm
• Chóng mặt, buồn nôn, chảy nước mắt

Hậu quả do xử dụng lâu dài - Long term effects:

• Ho, hơi thở ngắn
• Vàng ố móng tay và răng
• Mạch máu bị hẹp dần và / hoặc bị cứng dần nhất là ở tim và ở chân
• Tăng nguy cơ các chứng bệnh đường hô hấp ví dụ như cảm lạnh, sưng màng phổi, sưng cuống phổi
• Tăng nguy cơ gây bệnh khí thũng (Emphysema là chứng bệnh hủy hoại dần dần buồng phổi), các bệnh tim mạch, ung thư phổi, miệng, thanh quản, khí quản, thực quản, thận, lá lách và tử cung
• Hút thuốc làm mau già, da bị khô và nhăn vì máu không lưu thông tốt
• Loãng và dòn xương
• Nguy cơ giãn nở thành mạch máu (aneurysm)
• Tốn tiền

 Lờn và ghiền thuốc lá - Tolerance and dependence

Lờn chất ni-cô-tin nghĩa là người hút cần tăng lượng ni-cô-tin để đạt được hiệu quả như trước.  Ghiền hút thuốc là khi hút thuốc trở thành chủ yếu  cho tư tưởng, xúc cảm, và sinh hoạt của một người.  Người ghiền thuốc lá có thể cảm thấy khó bỏ thuốc và có thể trải qua những triệu chứng vã thuốc khi ngưng hoặc giảm lượng ni-cô-tin.  Những triệu chứng này khác nhau tùy mỗi người.  Có thể tăng thêm căng thẳng, làm giấc ngủ thay đổi, xáo trộn tiêu hóa, thiếu tập trung, đau đầu, ho và thèm thuốc.

Hút thuốc thụ động - Passive smoking

Hút thuốc thụ động là hít phải khói thuốc của người khác.  Khói toả ra từ đầu điếu thuốc đang cháy độc hại hơn khói thuốc  mà người hút phà ra, vì nó chứa gấp 3 lần lượng khí carbon, gấp 2 lần lượng ni-cô-tin và nhựa thuốc.  Hít phải khói thuốc của người khác cũng gây bệnh ung thư phổi và làm cơn suyễn thêm trầm trọng hơn cho người bệnh suyễn.

Tai hại của việc hút thuốc thụ động tùy thuộc thời gian, môi trường, không khí vận chuyển và số lượng thuốc người khác hút.

Hút thuốc lá trong thời kỳ mang thai - Smoking and Pregnancy

Các cuộc nghiên cứu cho biết hút thuốc trong thời kỳ mang thai có thể gây sẩy thai, con chết lúc sinh ra và bệnh tật trong thời phát triển.  Các bà mẹ hút thuốc trong khi mang thai thường có nguy cơ sinh con nhẹ cân hoặc thiếu tháng.

Bỏ hút thuốc -  Give up Smoking

Khoảng 80% những người hút thuốc có ý định bỏ vì lý do sức khoẻ và tốn kém tiền bạc.  Sau đây là những lợi ích về sức khoẻ sau khi bỏ thuốc:

• Sau sáu giờ bỏ thuốc, nhịp timvà huyết áp hạ xuống đôi chút
• Sau hai mươi bốn giờ, khí carbon bị loại qua đường hô hấp và phổi hoạt động hữu hiệu hơn
• Sau hai ngày, chất ni-cô-tin bị tống hết ra ngoài cơ thể, vị giác và khứu giác bình thường trở lại
• Sau một tháng, huyết áp từ từ trở lại bình thường.Tiêm mao (những sợi lông trong phổi có nhiệm vụ làm sạch phổi) bắt đầu hồi phục và loại bỏ chất đờm trong khoảng vài ba tuần. Phổi hoạt động hữu hiệu hơn và những động tác như leo cầu thang hoặc chạy trở nên dễ dàng hơn
• Sau hai tháng, lượng máu lưu thông tới bàn tay bàn chân tăng lên và không còn cảm giác tê cóng về mùa đông nữa
• Sau một năm nguy cơ chết vì đứng tim giảm xuống gần phân nửa so với người hút thuốc
• Sau khoảng mười năm, tỷ lệ mắc bệnh tim giảm xuống tương tự như những người không hút thuốc
• Sau khoảng 10-15 năm, nguy cơ thiệt mạng vì ung thư phổi chỉ hơn những người không hút thuốc đôi chút
• Tiết kiệm ngân sách gia đình

 Những Dược Phẩm  Giúp Bỏ hút thuốc -  Products to help you quit smoking

Bỏ hút thuốc có lẽ không phải là chuyện dễ.  Trên thị trường hiện có nhiều dược phẩm có thể giúp tăng cơ hội bỏ hút thuốc thành công gấp hai lần.  Các dược phẩm này bao gồm:

• Các dược phẩm thay thế chất nicotine: thuốc dán, kẹo nhai, kẹo ngậm, thuốc viên để dưới lưỡi và thuốc xịt miệng (nicotine patch, gum, lozenge, sublingual tablet and inhaler).Những loại này hiện có bán tại các tiệm thuốc tây, không cần phải có toa của bác sĩ.
• Loại thuốc viên có chất bupropion (Zyban).Thuốc này có trong danh sách trong Chương Trình Giảm Phí Y Dược (Pharmaceutical Benefits Scheme) cần phải có toa bác sĩ.

 Việc xử dụng các dược phẩm trên để giúp bỏ hút thuốc thành công, bạn nên kỹ lưỡng tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ và dược sĩ.

 Muốn đọc thêm các tài liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt, bạn có thể vào địa chỉ mạng sau đây:

 http://www.mhcs.health.nsw.gov.au/mhcs/topics/Smoking.html :

• Khói thuốc lá và trẻ em - Cigarette smoke and children
• Những suy nghĩ sai lầm của người hút thuốc - Men Who Smoke
• Những suy nghĩ sai lầm về việc hút thuốc - Myths About Cigarette Smoking
• Không hút thuốc – No Smoking
• Những dược phẩm giúp bỏ hút thuốc - Products to help you quit smoking
• Bỏ hút thuốc, những ngày đầu tiên đầy sóng gió - Quitting smoking - the first few days
• Những lý do nên bỏ hút thuốc - Reasons to quit smoking
• Vấn đề hút thuốc trong lúc có thai - Smoking and Pregnancy

 Tài liệu tham khảo - References

 http://www.mhcs.health.nsw.gov.au/mhcs/topics/Smoking.html

http://druginfo.adf.org.au/article.asp?ContentID=tobacco

• < Trang trước